3

ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

γενικού υποβάθρου, ειδικού υποβάθρου, ειδίκευσης

γενικών γνώσεων, ανάπτυξης δεξιοτήτων

ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ (ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ)

ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ:

Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος.

Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α

Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με το Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης

Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης και το Παράρτημα Β

Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων

Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/-τριες θα έχουν αποκτήσει:

Γνώση νεότερων προσεγγίσεων για τη διδασκαλία της γλώσσας και της εφαρμογής της γλωσσολογίας στη διδασκαλία της γλώσσας

Δυνατότητα αναζήτησης, ανάλυσης και σύνθεσης γνώσεων και πληροφοριών προκειμένου να διαμορφώνουν κρίσεις σχετικές με επιστημονικά ζητήματα του γνωστικού πεδίου τους.

Εξοικείωση με τις δυνατότητες δημιουργίας συμπληρωματικού υλικού για τη γλωσσική διδασκαλία

Δυνατότητα αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών για τη δημιουργία διδακτικού υλικού και για τη χρήση τους μέσα στην τάξη.

Ανάπτυξη δεξιοτήτων απόκτησης γνώσεων για περαιτέρω σπουδές.

Δυνατότητα χρήσης της γνώσης κατά την επαγγελματική διαδρομή τους.

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεθνές περιβάλλον

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Σχεδιασμός και διαχείριση έργων

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Άλλες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

Αυτόνομη και ομαδική εργασία

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης σύμφωνα με τις αρχές του ECTS

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες

Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Παρουσιάσεις (ατομικές ή ομαδικές) στην τάξη σε θέματα σχετικά με το αντικείμενο του μαθήματος.

Εκπόνηση μικρής γραπτής ερευνητικής εργασίας ή γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου στην ελληνική γλώσσα. Η εξέταση μπορεί να περιλαμβάνει:

Ερωτήσεις σύντομης απάντησης

Ερωτήσεις ανάπτυξης θεμάτων

Επίλυση προβλημάτων

ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ

Kalantzis, M., Cope, B., Αρβανίτη, Ε. & Ν. Στελλάκης. (2019). Γραμματισμοί: Μια παιδαγωγική διαφοροποιημένου σχεδιασμού και πολυτροπικών νοηματοδοτήσεων. Αθήνα: Κριτική.

Κατσιμαλή, Γ. (2007). Γλωσσολογία σε εφαρμογή. Αθήνα: Καρδαμίτσα.

Μιχάλης, Α. (2020). Γλωσσική διδασκαλία και πρακτικές γραμματισμού στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Gutenberg.

Χαραλαμπόπουλος, Α. (επιμ.) (2006). Γραμματισμός, κοινωνία και εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών/Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Ά., Αποστολίδου, Β., Ιορδανίδου, Ά., Καραντζόλα, Ε., Κοσεγιάν, Χ., Μητσιάκη, Μ., Παπαδοπούλου, Μ., Φλιάτουρας, Α., Χατζησαββίδης, Σ. & Ε. Χοντολίδου (2015). Οι καινοτομίες του νέου Προγράμματος Σπουδών για τη γλώσσα στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Μελέτες για την ελληνική γλώσσα 35, 55-66. Διαθέσιμο στο:

Αντωνίου-Κρητικού, Ι., Γιάγκου, Μ., Κάντζου, Β. & Σ. Σταμούλη (2010). Ο μαθητής ως ερευνητής: αξιοποίηση σωμάτων κειμένων στη γλωσσική διδασκαλία. Μελέτες για την ελληνική γλώσσα 30, 98-111. Διαθέσιμο στο:

Αρχάκης, Α. (2005). Γλωσσική διδασκαλία και σύσταση των κειμένων. Αθήνα: Πατάκης.

Αρχάκης, Α. (2008). Η διδασκαλία του προφορικού λόγου στην υποχρεωτική εκπαίδευση: Ζητήματα, ζητούμενα και προοπτικές. Στο Α. Μόζερ, Αικ. Μπακάκου- Ορφανού, Χρ. Χαραλαμπάκης & Δ. Χειλά-Μαρκοπούλου (επιμ.) Γλώσσης χάριν. Τόμος αφιερωμένος από τον Τομέα Γλωσσολογίας στον Καθηγητή Γεώργιο Μπαμπινιώτη. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Αρχάκης, Α. & Ά. Ιορδανίδου (2001). Ανάλυση μαθητικού λόγου: Στοιχεία προφορικότητας σε μαθητικά γραπτά. . Πρακτικά 4ου Διεθνούς Συνεδρίου Ελληνικής Γλωσσολογίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου, 17-19 Σεπτεμβρίου, 543-550.

Αρχάκης, Α. & Β. Τσάκωνα (2010). Προσεγγίζοντας τον κριτικό γραμματισμό μέσα από το πρίσμα της αφήγησης. Μελέτες για την ελληνική γλώσσα 30, 112-122. Διαθέσιμο στο:

Atkins, S. B. T. & M. Rundell. (2008). The Oxford Guide to Practical Lexicography. Oxford: Oxford University Press.

Γεωργακοπούλου, Α. & Δ. Γούτσος (2001). Εφαρμοσμένη ανάλυση λόγου στα ελληνικά: από τη θεωρία στην πράξη. Πρακτικά 4ου Διεθνούς Συνεδρίου Ελληνικής Γλωσσολογίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου, 17-19 Σεπτεμβρίου, 551-557.

Γεωργακοπούλου, Α. & Δ. Γούτσος (2011). Κείμενο και επικοινωνία. Ανανεωμένη έκδοση. Αθήνα: Πατάκης.

Γεωργιαφέντης, Μ., Κοτζόγλου, Γ. & Ε. Φιλιππάκη-Warburton. (2011). Η συμβολή της γλωσσολογικής έρευνας στη σχολική γραμματική: Ζητήματα ανάλυσης της γλώσσας στη Γραμματική Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού. Μελέτες για την ελληνική γλώσσα 31, 76-88. Διαθέσιμο στο:

Γούτσος, Δ. (2007). Τα κειμενικά «λάθη» των μαθητών Γυμνασίου και η σημασία τους. Πρακτικά του συνεδρίου του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας «Τα λάθη των μαθητών: δείκτες αποτελεσματικότητας ή κλειδιά για τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης», Αθήνα 1-2 Νοεμβρίου 2007. Διαθέσιμο στο:

Γούτσος, Δ. & Γ. Φραγκάκη (2015). Εισαγωγή στη γλωσσολογία σωμάτων κειμένων. Ηλεκτρονικό βιβλίο. Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση:

Γούτσος, Δ. & Γ. Φραγκάκη (2017). Η συμβολή των σωμάτων κειμένων στη λεξικογραφία: Παρατηρήσεις και παραδείγματα από τα Ελληνικά. Στο Αναστασία Χριστοφίδου (επιμ.) Δελτίο Επιστημονικής Ορολογίας και Νεολογισμών 14: Όψεις της Σωματοκειμενικής Γλωσσολογίας: Αρχές, εφαρμογές, προκλήσεις. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο, 207-235.

Γρίβα, Ε., Κουτσογιάννης, Δ., Ντίνας, Κ., Στάμου, Α., Χατζηπαναγιωτίδη, Ά. & Χατζησαββίδης, Σ. (επιμ.). (2014). Πρακτικά Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ο κριτικός γραμματισμός στη σχολική πράξη». Διαθέσιμο στο:

Calantzis, M. & B. Cope. (2001). Πολυγραμματισμοί. Στο Α.-Φ. Χριστίδης (επιμ.). Εγκυκλοπαιδικός οδηγός για τη γλώσσα. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Διαθέσιμο στο:

Δενδρινού, Β. (2001). Η διδασκαλία της μητρικής γλώσσας. Στο Α.-Φ. Χριστίδης (επιμ.). Εγκυκλοπαιδικός οδηγός για τη γλώσσα. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Διαθέσιμο στο:

Κλειδή, Σ. & Α. Τσόκογλου. (2014). Η σύγχρονη γλωσσολογία στη διδασκαλία της γραμματικής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μελέτες για την ελληνική γλώσσα 34, 231-243. Διαθέσιμο στο:

Κουτσογιάννης, Δ. Διδακτική αξιοποίηση των ηλεκτρονικών λεξικών και σωμάτων κειμένων: θεωρητικό πλαίσιο. Διαθέσιμο στο:

Κουτσογιάννης, Δ. (2001). Η γλωσσική αγωγή: νέες τεχνολογίες. Στο Α.-Φ. Χριστίδης (επιμ.). Εγκυκλοπαιδικός οδηγός για τη γλώσσα. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Διαθέσιμο στο:

Κουτσογιάννης, Δ. (2006). Διδασκαλία της ελληνικής σήμερα: δεδομένα και ζητούμενα. Πρακτικά της 26ης Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., 233-251.

Μητσικοπούλου, Β. (2001). Γραμματισμός. Στο Α.-Φ. Χριστίδης (επιμ.). Εγκυκλοπαιδικός οδηγός για τη γλώσσα. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Διαθέσιμο στο:

Μιχάλης, Α. (2013). Αξιοποίηση των ηλεκτρονικών σωμάτων κειμένων στη διδασκαλία της γραμματικής: μεθοδολογικές αρχές και πρακτική εφαρμογή. Στο Ν. Τσιτσανούδη-Μαλλίδη (επιμ.) Γλώσσα και σύγχρονη (πρωτο)σχολική εκπαίδευση: Επίκαιρες προκλήσεις και προοπτικές. Αθήνα: Gutenberg, 241-262.

Μπακογιάννης, Α. (2014). Η διδασκαλία του προφορικού λόγου στο Γυμνάσιο: Προβλήματα και προτάσεις. Στο Δ. Γούτσος (επιμ.) Ο προφορικός λόγος στα ελληνικά. Καβάλα: Σαΐτα. Διαθέσιμο στο:

Πολίτης, Π. & Κουρδής, Ε. (2014). Η χρήση γεωγραφικών διαλέκτων σε τηλεοπτικές διαφημίσεις: Μια πρόταση για τη διδακτική τους αξιοποίηση. In G. Kotzoglou et al. (eds) Selected Papers of the 11th International Conference on Greek Linguistics. Rhodes: University of the Aegean, 1377-1389. Διαθέσιμο στο:

Στάμου, Α.Γ. & Γρίβα, Ε. (2011). Διερεύνηση στοιχείων προφορικότητας στα γραπτά κείμενα Κύπριων μαθητών/μαθητριών του Δημοτικού. Μελέτες για την ελληνική γλώσσα 31, 472-484. Διαθέσιμο στο:

Στάμου, Α.Γ., Πολίτης, Π. & Α. Αρχάκης (επιμ.) (2016). Γλωσσική ποικιλότητα και κριτικοί γραμματισμοί στον λόγο της μαζικής κουλτούρας: Εκπαιδευτικές προτάσεις για το γλωσσικό μάθημα. Καβάλα: Σαΐτα. Διαθέσιμο στο:

Τσίπου, Δ. (2004). Πρότυπα οργάνωσης και πύκνωση κειμένου: Μια διδακτική προσέγγιση. Μελέτες για την ελληνική γλώσσα 24, 705-716.

Χατζησαββίδης, Σ. (2010). (Ξανα)γράφοντας σήμερα μια σχολική γραμματική με βάση τη Νεοελληνική γραμματική (της δημοτικής)του Μανόλη Τριανταφυλλίδη (1941). Μελέτες για την ελληνική γλώσσα 30, 678-689. Διαθέσιμο στο: